ช็อกโกแลตกับผงโกโก้ต่างกันยังไง ผงโกโก้ vs ช็อกโกแลตสำหรับทำขนม เค้กและบราวนี่

ช็อกโกแลตกับผงโกโก้ต่างกันยังไง? เลือกใช้อะไรให้ขนมอร่อยขึ้น

หลายคนเวลาทำเค้กหรือบราวนี่มักสงสัยว่า จะใช้ช็อกโกแลตหรือผงโกโก้ดี บางสูตรใช้ช็อกโกแลตแท่ง บางสูตรใช้ผงโกโก้ หรือบางสูตรใช้ทั้งสองอย่างรวมกัน บทความนี้จะช่วยอธิบายให้เข้าใจแบบคนทำขนม ว่าแต่ละแบบต่างกันยังไง และควรเลือกใช้อะไรในเมนูไหน

สรุปสั้นๆ: ผงโกโก้ คือโกโก้ที่เอาไขมัน (cocoa butter) ออกไปเกือบหมด ให้รสเข้ม แต่ไม่มัน ส่วน ช็อกโกแลต ยังมีไขมันโกโก้และน้ำตาลอยู่ ให้รสเข้มพร้อมความมันละมุน เหมาะกับงานเคลือบและขนมที่ต้องการความเนียนเงา

ภาพรวม: โกโก้ vs ช็อกโกแลตในงานเบเกอรี่

ทั้ง ผงโกโก้ และ ช็อกโกแลต มาจากเมล็ดโกโก้เหมือนกัน แต่ผ่านกระบวนการคนละแบบ ทำให้ได้ผลิตภัณฑ์ที่ให้ผลลัพธ์ต่างกันในขนม

  • ผงโกโก้: เน้นรสโกโก้เข้ม แต่ไม่เพิ่มความมันมาก เหมาะกับเค้กและบราวนี่ที่อยากได้รสเข้มแต่ไม่หนักเกินไป
  • ช็อกโกแลต: มีทั้งโกโก้ ไขมันโกโก้ และน้ำตาล ให้รสเข้มพร้อมสัมผัสนุ่มมัน เหมาะกับงานเคลือบ หน้าเค้ก กานาช และขนมที่อยากได้เนื้อสัมผัสหรูขึ้น

ผงโกโก้คืออะไร? ใช้ทำอะไรได้บ้าง

ผงโกโก้ได้จากการนำเมล็ดโกโก้บดเป็น Cocoa liquor แล้ว รีดเอาไขมัน (cocoa butter) ออกไปส่วนใหญ่ จากนั้นนำส่วนที่เหลือมาบดเป็นผง จึงได้รสช็อกโกแลตเข้ม แต่ไขมันน้อยมาก

  • รสชาติ: เข้มขม กลิ่นโกโก้ชัด ไม่มีความหวานในตัว
  • ไขมันต่ำ: ทำให้ขนมไม่มันเกินไป ต้องใช้น้ำมันหรือเนยจากส่วนอื่นของสูตรช่วย
  • ใช้ในขนม: เค้กช็อกโกแลต บราวนี่ คุกกี้ช็อกโกแลต ฟัดจ์บราวนี่

ถ้าอยากศึกษาเรื่องผงโกโก้แบบละเอียด เช่น ประเภทของผงโกโก้ สี ความเข้ม และการเลือกซื้อ สามารถอ่านต่อได้ในหน้า ผงโกโก้คืออะไร ใช้ทำขนมอะไรได้บ้าง (ปรับลิงก์ตามหน้าที่คุณใช้งานจริงได้เลย)

ช็อกโกแลตคืออะไร? มีกี่แบบ

ช็อกโกแลตสำหรับทำขนมมักจะมี 3 ส่วนหลัก คือ โกโก้โซลิดส์, ไขมันโกโก้ (cocoa butter) และ น้ำตาล บางสูตรอาจมีนมผงและวานิลลาเพิ่มเข้ามา

  • ดาร์กช็อกโกแลต (Dark Chocolate): เปอร์เซ็นต์โกโก้สูง (50–70% ขึ้นไป) รสเข้มหวานน้อย เหมาะกับขนมที่อยากได้รสชัด
  • มิลค์ช็อกโกแลต (Milk Chocolate): มีนมผงและน้ำตาลเยอะกว่า รสนุ่มหวาน เหมาะกับงานเคลือบและขนมสำหรับเด็ก
  • ไวท์ช็อกโกแลต (White Chocolate): ไม่มีโกโก้โซลิดส์ มีแต่ไขมันโกโก้ + น้ำตาล + นม ให้รสมันหวานและกลิ่นนม

ในงานเบเกอรี่แบบมืออาชีพจะนิยมใช้ ดาร์กช็อกโกแลตเปอร์เซ็นต์สูง หรือช็อกโกแลตประเภท Couverture ที่มีไขมันโกโก้สูง ทำให้เนียน เงา และให้รสช็อกโกแลตเต็มที่

ตารางเปรียบเทียบช็อกโกแลตกับโกโก้

ตารางเปรียบเทียบผงโกโก้ vs ช็อกโกแลต
หัวข้อผงโกโก้ช็อกโกแลต
ส่วนประกอบหลัก โกโก้โซลิดส์ (ไขมันถูกรีดออกไปเกือบหมด) โกโก้โซลิดส์ + ไขมันโกโก้ + น้ำตาล (และอาจมีนมผง)
รสชาติ เข้ม ขม ชัดเจน ไม่มีความหวานในตัว เข้ม แต่มาพร้อมความหวานและความมัน
ไขมัน ต่ำ ต้องอาศัยเนยหรือน้ำมันจากส่วนอื่นของสูตร สูงกว่า ทำให้เนื้อขนมนุ่ม มัน และละมุน
เหมาะกับเมนู บราวนี่ เค้กช็อกโกแลต คุกกี้ช็อกโกแลต กานาช ซอสช็อกโกแลต เคลือบขนม ทรัฟเฟิล
การใช้งานในสูตร ผสมกับของแห้ง หรือร่อนรวมกับแป้ง ต้องละลายให้เนียนก่อนผสม
ความเข้มของสี สีเข้มโดยไม่เพิ่มความมัน ให้สีและเงา พร้อมพื้นผิวที่เนียน

ถ้าอยากศึกษาเรื่องช็อกโกแลตแบบละเอียด เช่น ประเภทของช็อกโกแลต Couverture และ Compound สามารถอ่านต่อได้ที่ ช็อกโกแลตในการทำขนม เลือกแบบไหนดี

เลือกใช้อะไรในเมนูขนมต่างๆ ดี?

ถ้าดูจากสูตรเบเกอรี่โดยรวม สามารถสรุปง่ายๆ สำหรับมือใหม่ได้ดังนี้

  • อยากได้ “รสช็อกโกแลตเข้ม แต่ไม่มันเกินไป” → ใช้ผงโกโก้เป็นหลัก แล้วเสริมไขมันจากเนย
  • อยากได้ “เนื้อเนียน มัน หรู ดูแพง” → ใช้ช็อกโกแลตแท่ง (ดาร์กช็อกโกแลต) เป็นองค์ประกอบหลัก
  • อยากได้ทั้งรสชัดและสัมผัสนุ่มฟัดจี้ → ใช้ทั้งผงโกโก้ + ดาร์กช็อกโกแลตในสูตรเดียวกัน

สิ่งที่ไม่ควรสับสนคือ “โกโก้ชงดื่ม” ที่ผสมน้ำตาลแล้ว กับ “ผงโกโก้สำหรับเบเกอรี่” เพราะถ้าใช้ผงโกโก้ชงดื่มแทนในสูตรขนม จะทำให้สัดส่วนหวานเพี้ยนและเนื้อขนมเสียได้

ตัวอย่างเมนูที่ใช้โกโก้และช็อกโกแลต

เมนูที่ใช้ผงโกโก้เป็นหลัก

  • บราวนี่ผงโกโก้: เนื้อแน่นหนึบ รสเข้ม ใช้ผงโกโก้เป็นตัวให้สีและรส
  • เค้กช็อกโกแลตนุ่มฟู: ใช้ผงโกโก้ร่วมกับแป้ง ทำให้เนื้อเค้กเบา ไม่หนักเกินไป
  • คุกกี้ช็อกโกแลต: เติมผงโกโก้ในโดว์ ให้รสเข้มแต่คุมความมันได้

เมนูที่ใช้ช็อกโกแลตเป็นหลัก

  • กานาช (Chocolate Ganache): ใช้ดาร์กช็อกโกแลตเคี่ยวกับครีมสด ให้สัมผัสเนียนมัน เหมาะสำหรับราดหน้าเค้กหรือแต่งหน้าเค้ก
  • ทรัฟเฟิลช็อกโกแลต: ใช้ดาร์กช็อกโกแลตและครีมเป็นหลัก ให้รสเข้ม มัน และละลายในปาก
  • เค้กช็อกโกแลตแบบริช: ใช้ทั้งช็อกโกแลตและเนยในปริมาณสูง ให้ความรู้สึกหรูหรา

เมนูที่ใช้ทั้งโกโก้และช็อกโกแลต

  • บราวนี่ฟัดจ์: ใช้ผงโกโก้เพิ่มความเข้ม + ดาร์กช็อกโกแลตเพิ่มความมันและเนื้อแน่น
  • เค้กช็อกโกแลตหน้าเข้ม: เนื้อเค้กใช้ผงโกโก้ แต่หน้าเคลือบใช้กานาชช็อกโกแลต

วิธีเก็บโกโก้และช็อกโกแลตให้คุณภาพดี

การเก็บผงโกโก้

  • เก็บในภาชนะปิดสนิท หลีกเลี่ยงความชื้น
  • วางในที่แห้ง อุณหภูมิห้อง ไม่โดนแดด
  • ถ้าเก็บนาน กลิ่นและกลิ่นหอมจะค่อยๆ ลดลง ควรใช้ให้หมดภายในเวลาที่ผู้ผลิตแนะนำ

การเก็บช็อกโกแลต

  • เก็บในที่แห้ง อุณหภูมิประมาณ 18–22°C (ไม่ร้อนเกินไป)
  • หลีกเลี่ยงการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิเร็วๆ เพราะอาจเกิดไขมันลอย (fat bloom) ทำให้หน้าช็อกโกแลตขึ้นฝ้า
  • เก็บให้ห่างจากกลิ่นแรงๆ เพราะช็อกโกแลตดูดกลิ่นได้ง่าย

ดูบทความความรู้เบเกอรี่ทั้งหมด

อยากเข้าใจโกโก้และช็อกโกแลตแบบมืออาชีพ?

เรียนทำบราวนี่ เค้กช็อกโกแลต และเมนูช็อกโกแลตแบบลงมือทำจริง พร้อมอธิบายการเลือกใช้โกโก้และช็อกโกแลตในแต่ละสูตร ผู้เรียนสามารถปรึกษาเชฟได้ทั้งในคลาส และหลังกลับบ้านเมื่อลงมือทำจริง

คำถามที่พบบ่อย: ช็อกโกแลตกับโกโก้ต่างกันยังไง